CAESAR SERVIENS, BELLUM GALLICUM 6, 5
 
1 Hac parte Galliae pacata totus et mente et animo in bellum Treverorum et Ambiorigis insistit. 

2 Cavarinum cum equitatu Senonum secum proficisci iubet, ne quis aut ex huius iracundia aut ex eo, quod meruerat, odio civitatis motus exsistat. 

3 His rebus constitutis, quod pro explorato habebat Ambiorigem proelio non esse concertaturum, reliqua eius consilia animo circumspiciebat. 

4 Erant Menapii propinqui Eburonum finibus, perpetuis paludibus silvisque muniti, qui uni ex Gallia de pace ad Caesarem legatos numquam miserant. Cum his esse hospitium Ambiorigi sciebat; item per Treveros venisse Germanis in amicitiam cognoverat. 

5 Haec prius illi detrahenda auxilia existimabat, quam ipsum bello lacesseret, ne desperata salute aut se in Menapios abderet aut cum Transrhenanis congredi cogeretur. 

6 Hoc inito consilio totius exercitus impedimenta ad Labienum in Treveros mittit duasque legiones ad eum proficisci iubet; ipse cum legionibus expeditis quinque in Menapios proficiscitur. 

7 Illi nulla coacta manu loci praesidio freti in silvas paludesque confugiunt suaque eodem conferunt.


   Hac parte Galliae pacata 
totus et mente et animo in bellum Treverorum et Ambiorigis insistit. 


Cavarinum cum equitatu Senonum secum proficisci iubet, 
   ne quis aut ex huius iracundia aut ex eo, 
      quod meruerat, 
   odio civitatis motus exsistat. 


   His rebus constitutis, 
   quod pro explorato habebat 
      Ambiorigem proelio non esse concertaturum, 
reliqua eius consilia animo circumspiciebat. 


Erant Menapii propinqui Eburonum finibus, 
perpetuis paludibus silvisque muniti, 
   qui uni ex Gallia de pace ad Caesarem legatos numquam miserant. 
Cum his esse hospitium Ambiorigi sciebat; 
item per Treveros venisse Germanis in amicitiam cognoverat. 


Haec prius illi detrahenda auxilia existimabat, 
   quam ipsum bello lacesseret, 
   ne 
      desperata salute 
   aut se in Menapios abderet 
   aut cum Transrhenanis congredi cogeretur. 


   Hoc inito consilio 
totius exercitus impedimenta ad Labienum in Treveros mittit 
duasque legiones ad eum proficisci iubet; 
ipse cum legionibus expeditis quinque in Menapios proficiscitur. 


Illi 
   nulla coacta manu 
loci praesidio freti in silvas paludesque confugiunt 
suaque eodem conferunt.