CAESAR SERVIENS, BELLUM GALLICUM 5, 53
 
1 Interim ad Labienum per Remos incredibili celeritate de victoria Caesaris fama perfertur, ut, cum ab hibernis Ciceronis milia passuum abesset circiter LX, eoque post horam nonam diei Caesar pervenisset, ante mediam noctem ad portas castrorum clamor oreretur, quo clamore significatio victoriae gratulatioque ab Remis Labieno fieret. 

2 Hac fama ad Treveros perlata Indutiomarus, qui postero die castra Labieni oppugnare decreverat, noctu profugit copiasque omnes in Treveros reducit. 

3 Caesar Fabium cum sua legione remittit in hiberna, ipse cum tribus legionibus circum Samarobrivam trinis hibernis hiemare constituit et, quod tanti motus Galliae exstiterant, totam hiemem ipse ad exercitum manere decrevit. 

4 Nam illo incommodo de Sabini morte perlato omnes fere Galliae civitates de bello consultabant, nuntios legationesque in omnes partes dimittebant et, quid reliqui consili caperent atque unde initium belli fieret, explorabant nocturnaque in locis desertis concilia habebant. 

5 Neque ullum fere totius hiemis tempus sine sollicitudine Caesaris intercessit, quin aliquem de consiliis ac motu Gallorum nuntium acciperet. 

6 In his ab Lucio Roscio, quem legioni tertiae decimae praefecerat, certior factus est magnas Gallorum copias earum civitatum, quae Armoricae appellantur, oppugnandi sui causa convenisse neque longius milia passuum octo ab hibernis suis afuisse, sed nuntio allato de victoria Caesaris discessisse, adeo, ut fugae similis discessus videretur.


Interim ad Labienum per Remos incredibili celeritate de victoria Caesaris fama perfertur, 
   ut, 
      cum ab hibernis Ciceronis milia passuum abesset circiter LX, 
      eoque post horam nonam diei Caesar pervenisset, 
   ante mediam noctem ad portas castrorum clamor oreretur, 
   quo clamore significatio victoriae gratulatioque ab Remis Labieno fieret. 


   Hac fama ad Treveros perlata 
Indutiomarus, 
   qui postero die castra Labieni oppugnare decreverat, 
noctu profugit 
copiasque omnes in Treveros reducit. 


Caesar Fabium cum sua legione remittit in hiberna, 
ipse cum tribus legionibus circum Samarobrivam trinis hibernis hiemare constituit 
et, 
   quod tanti motus Galliae exstiterant, 
totam hiemem ipse ad exercitum manere decrevit. 


   Nam illo incommodo de Sabini morte perlato 
omnes fere Galliae civitates de bello consultabant, 
nuntios legationesque in omnes partes dimittebant 
et, 
   quid reliqui consili caperent 
   atque unde initium belli fieret, 
explorabant 
nocturnaque in locis desertis concilia habebant. 


Neque ullum fere totius hiemis tempus sine sollicitudine Caesaris intercessit, 
   quin aliquem de consiliis ac motu Gallorum nuntium acciperet. 


In his ab Lucio Roscio, 
   quem legioni tertiae decimae praefecerat, 
certior factus est 
   magnas Gallorum copias earum civitatum, 
      quae Armoricae appellantur, 
   oppugnandi sui causa convenisse 
   neque longius milia passuum octo ab hibernis suis afuisse, 
   sed 
      nuntio allato de victoria Caesaris 
   discessisse, adeo, 
      ut fugae similis discessus videretur.