CAESAR SERVIENS, BELLUM GALLICUM 4, 20
 
1 Exigua parte aestatis reliqua Caesar, etsi in his locis, quod omnis Gallia ad septentriones vergit, maturae sunt hiemes, tamen in Britanniam proficisci contendit, quod omnibus fere Gallicis bellis hostibus nostris inde subministrata auxilia intellegebat,

2 et, si tempus anni ad bellum gerendum deficeret, tamen magno sibi usui fore arbitrabatur, si modo insulam adiisset, genus hominum perspexisset, loca, portus, aditus cognovisset;

3 quae omnia fere Gallis erant incognita. Neque enim temere praeter mercatores illo adit quisquam, neque his ipsis quicquam praeter oram maritimam atque eas regiones, quae sunt contra Galliam, notum est.

4 Itaque vocatis ad se undique mercatoribus, neque quanta esset insulae magnitudo neque quae aut quantae nationes incolerent neque quem usum belli haberent aut quibus institutis uterentur neque qui essent ad maiorem navium multitudinem idonei portus, reperire poterat.
1
   Exigua parte aestatis reliqua
Caesar,
   etsi in his locis,
      quod omnis Gallia ad septentriones vergit,
   maturae sunt hiemes,
tamen in Britanniam proficisci contendit,
   quod omnibus fere Gallicis bellis hostibus nostris inde subministrata auxilia intellegebat,

2
et,
   si tempus anni ad bellum gerendum deficeret,
tamen magno sibi usui fore arbitrabatur,
   si modo insulam adiisset,
   genus hominum perspexisset,
   loca, portus, aditus cognovisset;

3
quae omnia fere Gallis erant incognita.
Neque enim temere praeter mercatores illo adit quisquam,
neque his ipsis quicquam praeter oram maritimam atque eas regiones,
   quae sunt contra Galliam,
notum est.

4
   Itaque vocatis ad se undique mercatoribus,
   neque quanta esset insulae magnitudo
   neque quae aut quantae nationes incolerent
   neque quem usum belli haberent
   aut quibus institutis uterentur
   neque qui essent ad maiorem navium multitudinem idonei portus,
reperire poterat.