CAESAR SERVIENS, BELLUM GALLICUM 2, 17
 
1 His rebus cognitis exploratores centurionesque praemittit, qui locum castris idoneum deligant.

2 Cum ex dediticiis Belgis reliquisque Gallis complures Caesarem secuti una iter facerent, quidam ex his, ut postea ex captivis cognitum est, eorum dierum consuetudine itineris nostri exercitus perspecta, nocte ad Nervios pervenerunt atque his demonstrarunt inter singulas legiones impedimentorum magnum numerum intercedere, neque esse quicquam negotii, cum prima legio in castra venisset reliquaeque legiones magnum spatium abessent, hanc sub sarcinis adoriri;

3 qua pulsa impedimentisque direptis, futurum, ut reliquae contra consistere non auderent.

4 Adiuvabat etiam eorum consilium, qui rem deferebant, quod Nervii antiquitus, cum equitatu nihil possent (neque enim ad hoc tempus ei rei student, sed quicquid possunt, pedestribus valent copiis), quo facilius finitimorum equitatum, si praedandi causa ad eos venissent, impedirent, teneris arboribus incisis atque inflexis crebrisque in latitudinem ramis enatis [et] rubis sentibusque interiectis effecerant, ut instar muri hae saepes munimentum praeberent, quo non modo non intrari, sed ne perspici quidem posset.

5 His rebus cum iter agminis nostri impediretur, non omittendum sibi consilium Nervii existimaverunt.

1
   His rebus cognitis
exploratores centurionesque praemittit,
   qui locum castris idoneum deligant.

2
   Cum ex dediticiis Belgis reliquisque Gallis complures Caesarem secuti una iter facerent,
quidam ex his,
   ut postea ex captivis cognitum est,
   eorum dierum consuetudine itineris nostri exercitus perspecta,
nocte ad Nervios pervenerunt
atque his demonstrarunt
   inter singulas legiones impedimentorum magnum numerum intercedere,
   neque esse quicquam negotii,
      cum prima legio in castra venisset
      reliquaeque legiones magnum spatium abessent,
   hanc sub sarcinis adoriri;

3
      qua pulsa
      impedimentisque direptis,
   futurum,
      ut reliquae contra consistere non auderent.

4
Adiuvabat etiam eorum consilium,
   qui rem deferebant,
   quod Nervii antiquitus,
      cum equitatu nihil possent

(neque enim ad hoc tempus ei rei student,
   sed quicquid possunt,
pedestribus valent copiis),

      quo facilius finitimorum equitatum,
         si praedandi causa ad eos venissent,
      impedirent,
  
    teneris arboribus incisis atque inflexis
      crebrisque in latitudinem ramis enatis
      [et] rubis sentibusque interiectis
   effecerant,
      ut instar muri hae saepes munimentum praeberent,
         quo non modo non intrari,
         sed ne perspici quidem posset.

5
  
His rebus cum iter agminis nostri impediretur,
   non omittendum sibi consilium
Nervii existimaverunt.